Đẩy mạnh mô hình điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ, động lực xanh cho phát triển năng lượng bền vững.
Trong bối cảnh nhu cầu sử dụng điện ngày càng tăng, đặc biệt vào mùa nắng nóng và giờ cao điểm, điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) tự sản xuất tự tiêu thụ đang là một giải pháp kép giúp giảm tải hệ thống điện quốc gia, bảo đảm an ninh năng lượng, bảo vệ môi trường và thúc đẩy tăng trưởng xanh. Từ những năm gần đây, xu thế sử dụng năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng mặt đã phát triển mạnh mẽ. Tại Việt Nam, với đặc thù khí hậu nhiệt đới gió mùa, cường độ bức xạ cao, tiềm năng khai thác điện mặt trời là vô cùng to lớn. Trong bối cảnh hệ thống điện quốc gia chịu sức ép ngày càng gia tăng, đặc biệt vào mùa khô và các đợt cao điểm nắng nóng thì giải pháp phân tán nguồn điện từ mô hình điện mặt trời mái nhà đang được xem là “chìa khóa” để chia sẻ gánh nặng vơi lưới điện truyền thống và thúc đẩy phát triển năng lượng xanh
Trong bối cảnh nhu cầu sử dụng điện ngày càng tăng, đặc biệt vào mùa nắng nóng và giờ cao điểm, điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) tự sản xuất tự tiêu thụ đang là một giải pháp kép giúp giảm tải hệ thống điện quốc gia, bảo đảm an ninh năng lượng, bảo vệ môi trường và thúc đẩy tăng trưởng xanh. Từ những năm gần đây, xu thế sử dụng năng lượng tái tạo, đặc biệt là năng lượng mặt đã phát triển mạnh mẽ. Tại Việt Nam, với đặc thù khí hậu nhiệt đới gió mùa, cường độ bức xạ cao, tiềm năng khai thác điện mặt trời là vô cùng to lớn. Trong bối cảnh hệ thống điện quốc gia chịu sức ép ngày càng gia tăng, đặc biệt vào mùa khô và các đợt cao điểm nắng nóng thì giải pháp phân tán nguồn điện từ mô hình điện mặt trời mái nhà đang được xem là “chìa khóa” để chia sẻ gánh nặng vơi lưới điện truyền thống và thúc đẩy phát triển năng lượng xanh.
Hệ thống ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ tại nhà ông Nông Ngọc Ánh – thôn Khuổi Sao, xã Thất Khê, tỉnh Lạng Sơn
Tại khu vực Đội QLĐLKV Tràng Định quản lý tốc độ tăng trưởng về điện khoảng 10 – 12% các năm, nhu cầu sử dụng điện liên tục tăng cao, điện mặt trời mái nhà khẳng định được vai trò trong việc bảo đảm an ninh năng lượng tại chỗ. Một số hộ gia đình trở thành hình mẫu trong việc ứng dụng ĐMTMN để tối ưu chi phí. Mỗi tháng tiết kiệm được hơn 500 nghìn đồng tiền điện, giảm sử dụng điện lưới tới 250 kWh/tháng, duy trì được mức tiêu dung hợp lý bất chấp mùa nắng nóng gay gắt… đó là thành quả rõ rệt nhất mà ông Nông Ngọc Ánh chia sẻ sau hơn 4 tháng lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà.
Không dừng lại ở đó, gia đình ông Nông Ngọc Ánh còn áp dụng các biện pháp tiết kiệm điện như cài đặt điều hòa ở mức 27 – 28°C; sử dụng bình nước nóng năng lượng mặt trời thay vì điện; nhắc nhở các thành viên trong gia đình dùng điện tiết kiệm, rút các thiết bị điện ra khổi ổ cắm điện khi không sử dụng; sử dụng thiết bị điện có nhãn năng lượng tiết kiệm và tận dụng ánh sáng, thông gió tự nhiên vào ban ngày.
Đáng chú ý, hiệu quả rõ rệt từ mô hình của gia đình ông Nông Ngọc Ánh đã tạo hiệu ứng lan tỏa. Nhiều hộ dân xung quanh sau khi quan sát thực tế đã chủ động đầu tư lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời, từ quy mô nhỏ vài kWp cho đến các mô hình kết hợp nhà ở - sản xuất, qua đó góp phần sử dụng năng lượng sạch, tiết kiệm điện và giảm áp lực lên lưới điện quốc gia.
Công nhân Đội QLĐLKV Tràng Định đang hỗ trợ kỹ thuật tại hộ gia đình ông Lương Quang Thiết – thôn Nà Nghiều xã Thất Khê, tỉnh Lạng Sơn
Trong bối cảnh nắng nóng kéo dài, tiêu thụ điện sinh hoạt tăng vọt, việc phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ tại chỗ được xem là giải pháp bền vững, hiệu quả không chỉ tiết kiệm chi phí cho người dân, giảm áp lực cho hệ thống điện quốc gia mà còn góp phần bảo vệ môi trường.
Tính đến tháng 7/2025, toàn khu vực Đội QLĐLKV Tràng Định có 06 khách hàng sử dụng ĐMTMN với tổng công suất gần 262 kWp, sản lượng điện phát lên lưới lũy kế 7 tháng đầu năm 82.623 kWh với số tiền trước thuế hơn 181 triệu đồng.
Công nhân Đội QLĐLKV Tràng Định đang kiểm tra an toàn các tấm pin
Nghị định 58/2025/NĐ-CP ngày 03/3/2025 của Chính phủ Quy định chi tiết một số điều của Luật Điện lực về phát triển năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới, tạo hành lang pháp lý rõ ràng, khuyến khích mô hình tự sản tự tiêu có phát điện dư lên lưới. Cùng với đó Công ty Điện lực Lạng Sơn đã triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ kỹ thuật, hướng dẫn thủ tục đấu nối, giám sát an toàn và truyền thông rộng rãi nhằm lan tỏa nhận thức về lợi ích ĐMTMN.
Mô hình ĐMTMN tự sản xuất, tự tiêu thụ không chỉ đơn thuần là giải pháp tiết kiệm điện mà còn là một phần quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển xanh của tỉnh. Mỗi mái nhà, nhà xưởng có lắp điện mặt trời đã góp phần xây dựng một Lạng Sơn phát triển bền vững và tự chủ về năng lượng.
Vũ Đình Trọng – Đội QLĐLKV Tràng Định
